Dünyanın dört bir yanındaki etkinliklerle kutlanan Dünya Kahve Günü’nde kahvenin inanılmaz faydalarını, dezavantajlarını ve kahvenin besin değerlerini derledik.
1963 yılında, dünyanın en popüler içeceklerinden birini korumak için Birleşmiş Milletler’in işbirliğiyle Uluslararası Kahve Örgütü kuruldu. Bu kuruluş 2013 yılında 1 Ekim’i Uluslararası Kahve Günü olarak belirledi.
Kahve, çay ve su ile birlikte dünyada en çok ticarileşen ve en popüler içeceklerden biridir. Kahve meyvesinin veya kahve bitkisinin çekirdeklerinin kavrulup öğütülmesiyle elde edilen bu içecek, psikoaktif bir madde olan kafein içermesi nedeniyle oldukça uyarıcıdır.
Peki, kahve içmek sağlık için iyi mi? İyi haberlerimiz var. Birçok araştırma, en sevdiğiniz içeceğin sandığınızdan daha fazla fayda sağlayabileceğini gösteriyor. Kahve, Alzheimer hastalığı ve kalp hastalığı da dahil olmak üzere sizi korumaya yardımcı olabilecek maddelerle doludur.
Kahve denilince akla ilk olarak kafein gelir ancak kahvede iç iltihabı azaltan ve hastalığa karşı koruyan antioksidanlar ve diğer aktif maddeler de vardır.
Bazı araştırmalar, kafeinsiz ve kafeinli kahvenin aynı faydalı sağlık etkilerine sahip olabileceğini ve bu faydaların çoğundan kafeinin sorumlu olmadığını göstermektedir.
KAHVENİN 10 FAYDASI
Kahvenin avantajları ve dezavantajları olduğuna şüphe yok, ancak araştırmalar ilerledikçe faydalarının zararlarından daha fazla olduğu görülüyor. Kahve sadece güçlü bir uyarıcı değildir, aynı zamanda bir damar genişletici etkiye sahiptir ve diyabet veya bazı kanser türleri gibi hastalıkların ortaya çıkması üzerinde önleyici bir etkiye sahip gibi görünmektedir.
Kahve, artıları ve eksileri üzerine yapılan araştırmalar devam ediyor, ancak şu ana kadar bildiklerimizin bir listesi burada:
1. Sizi Uyanık Tutar
Kafein, kahvenin en önemli bileşenidir ve dünyada en çok tüketilen psikoaktif maddedir. Kahve içer içmez kafein beyinde etki göstererek bir nörotransmitter olan adenosini bloke eder, bu da dopamin veya norepinefrin gibi diğer maddelerin artmasına neden olarak beyin aktivitesini hızlandırır. Birçok insan araştırması, kahvenin beyin fonksiyonunun çeşitli yönlerini iyileştirdiğini göstermektedir. Buna hafıza, ruh hali, uyanıklık, enerji seviyeleri, tepki süreleri ve genel bilişsel işlev dahildir. Bu avantajlara karşılık kahve bizi daha uzun süre uyanık tutar ve bu da uyku bozukluklarına neden olabilir. Bu nedenle çoğu uzman günde 2 fincandan fazlası önerilmez.
2. Yağ Yakmamıza Yardımcı Olur
Kafein, kilo vermenize yardımcı olduğunu iddia eden çoğu gıda takviyesinde bulunur. Yağ yakmaya yardımcı olan birkaç doğal maddeden biridir. Tek kötü haber, kafeinin bu olumlu etkilerinin ağır içicilerde azalmasıdır.
3. Fiziksel Performansımızı İyileştirir
Kafein adrenalin seviyelerini arttırdığı için birçok sporcu yarışmadan önce birkaç fincan kahve içer. Bu hormon vücudumuzu olağanüstü fiziksel efor için hazırlar. Yağ hücrelerinin vücut yağını parçalamasını ve egzersiz yaparken yakıt olarak kullandığımız serbest yağ asitleri olarak bırakmasını sağlar.
4. Birçok Besin Sağlar
Kahveyi genellikle basit bir su ve kafein karışımı olarak düşünürüz, ancak vücudumuz için başka birçok temel besin maddesi içerir. Kahve riboflavin (B2 vitamini), pantotenik asit (B5 vitamini), manganez, potasyum, magnezyum ve niasin içerir. Kahve, Batı diyetindeki en büyük antioksidan kaynaklarından biridir.
5. Diyabet Riskini Azaltır
En yaygın görülen tip 2 diyabet, sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarıyla önlenebilir. Ancak kafein de denklemde rol oynuyor gibi görünüyor. Çeşitli araştırmalar, kahve tüketen kişilerin diyabet geliştirme riskinin yüzde 23-50 daha düşük olduğunu göstermiştir. Bu etkiyi yüzde 67’ye kadar artıran araştırmalar vardır. Bunun neden olduğu tam olarak açık değildir, ancak her durumda kahvenin hastalığın başlangıcını önlediğini söylemek için yeterli araştırma vardır.
6. Nörodejeneratif Hastalık Riskini Azaltır
Bugüne kadar, iki ana nörodejeneratif hastalık olan Alzheimer hastalığı ve Parkinson’un tedavisi bulunamamıştır ve bunlar nüfusun ilerleyici yaşlanması nedeniyle daha yaygın hale gelmektedir. Her iki bozukluğun da ortaya çıkmasını engelliyor gibi görünen sağlıklı yaşam alışkanlıklarının yanı sıra kahve tüketiminin de gelişimlerini etkilediği görülüyor. Çeşitli araştırmalar, kahve içenlerin Alzheimer ve Parkinson hastalığına yakalanma riskinin düştüğünü gösteriyor. Kafeinsiz içenler hiçbir avantaj göstermediğinden, bundan öncelikle kafeinin sorumlu olduğu görülüyor.
7. Karaciğeri Sirozdan Korur
Karaciğer en büyük iç organımızdır ve vücudumuzda en fazla işlevi yerine getiren organdır. Karaciğerdeki en yaygın hastalıklardan biri, alkolizmle ve aynı zamanda hepatitle yakından ilişkili olan sirozdur. Alkollü içecekleri kahvelerle birleştirmek sizi rahatsızlıktan kurtarmaz, ancak görünüşe göre günde 2-3 fincan kahve içen insanların siroz riski oldukça düşmektedir.
8. Depresyonla Mücadelede Yardımcı Olur
Harvard Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre, kahve tüketimini arttırdığımızda, depresyon riski azalır. Araştırmada, günde 4 veya daha fazla fincan kahve içen katılımcılar, yüzde 20 daha az depresyon geliştirmiştir. Kafeinsiz kahve tüketen katılımcılar hiçbir gelişme göstermediğinden, bu azalmadan yine kafein sorumludur. Ek olarak, ılımlı kahve tüketimi intihar riskini önemli ölçüde azaltabilir. Harvard Üniversitesi Halk Sağlığı Okulu’ndaki bir grup araştırmacıya göre, her gün kahve içenler, bu içeceği hiç tüketmeyenlere veya kafeinsiz kahve içenlere göre yüzde 50’ye varan oranda daha az intihar riskiyle karışı karşıya kalıyor. Doğru miktar günde 2 ki ila 4 fincan kahve arasındadır.
9. Belirli Kanser Türlerinin Riskini Azaltır
Amerikan Beslenme Derneği’nden bir grup araştırmacı, yüksek miktarda kahve içmenin kolon kanseri riskini azalttığını buldu. Çalışma yarım milyondan fazla insan üzerinde yapıldı. Son olarak, geçen yıl yapılan bir İsveç araştırması, yüksek kafein tüketimini (günde 5 veya daha fazla bardak) meme kanseri riskinde azalma ile ilişkilendirdi.
10. Kalp Krizi Geçirme Riskini Azaltabilir
Kafeinin tansiyonu yükselttiği biliniyor ama kalp damar hastalığına yakalanma riskini artırmıyor, tam tersine, kalp krizlerini önlüyor gibi görünüyor. Bu konudaki üst düzey araştırmalar, kafein ve kalp hastalığı arasındaki ilişkinin iyi olabileceğini gösteriyor. Son on yılda gerçekleştirilen araştırmalar, ılımlı miktarlarda tüketiminin kalp yetmezliği riskini önleyebileceğini gösteriyor. Günde 4 veya 5’ten fazla kahve tüketirseniz bu faydalar tam tersine, zarara dönüşebilir.
KAHVE TÜKETİMİNİN 5 RİSKİ
Kahve tüketiminin yararları olduğu gibi riskleri ve dezavantajları da vardır. en yaygın olanlar şu şekilde sıralanabilir:
1. Kötü Kahve Zehirli Olabilir
Düşük kaliteli kahve, hastalığa, baş ağrısına veya genel olarak kötü bir duyguya neden olabilecek birçok yabancı madde içerebilir. Kötü bir ara ürün bile kahve kupanızı zehirli hale getirebilir. Yyüksek kaliteli kahve satın alırsanız, bunun için endişelenmenize gerek yoktur.
2. Sizi öldürebilir
Evet öldürebilir, kısa bir sürede 80 ila 100 bardak (23 litre) içerseniz. Bu doz öldürücüdür ve vücudunuzda 10-13 gram kafeine dönüşecektir. Ancak bu noktaya gelmeden önce 23 litre herhangi bir sıvı çok fazla olduğu için çoğunu kusarsınız. 23 litre su içmek bile sizi öldürebilir.
3. Uykusuzluğa ve Huzursuzluğa Neden Olabilir
Yine, burada önemli madde kafeindir. Önerilen maksimum kafein miktarı 400 miligramdır, bu, yaklaşık 4 fincan kahveden alacağınız miktara eşittir. Kafeine duyarlıysanız dikkatli olun. Muhtemelen ne kadar ve ne tür kahvenin size uygun olup olmadığını zaten biliyorsunuzdur.
4. Hamileyseniz Dikkatli Olun
Kahvenin fetüs üzerindeki etkisi üzerine yapılan araştırmalar tartışmalıdır, ancak kesin olan bir şey var: Hamilelik sırasında kahve içerseniz, kafein fetüse ulaşacaktır ve bebeğiniz kafeine karşı çok hassastır. Bu nedenle, bu içeceği çok içiyorsanız ve hamilelik sırasında içmeyi bırakamıyorsanız, tüketiminizi en azından günde bir bardağa düşürün.
5. Kolesterolünüz Yüksekse Filtre Kahve Tercih Edin
Kahve çekirdekleri, LDL kolesterol seviyelerini yükselten iki bileşen olan kafetol ve kahweol içerir. Filtrelemek çoğu LDL’yi yakalar, ancak kafetol ve kahweol espresso, Türk kahvesi ve İskandinav tarzı kavrulmuş kahvelerde bulunur.
KAHVENİN BESİN DEĞERLERİ
100 gram şekersiz sade kahvenin besin değerleri şu şekildedir:
Kalori: 0-2 kkal
Yağ: 0.2 gr
Protein: 0.1 gr
Su: 97.8 gr
Kafein: 40 mg
Bir fincanın 2 gram kahve içerdiğini göz önünde bulundurursak, bileşiminin fazlasıyla uygun olduğunu söyleyebiliriz. Ama şekerli kahve içersek, kalori oldukça artar.
Ek olarak kahveden kalsiyum, magnezyum, fosfor, selenyum ve özellikle potasyum gibi mineraller de alırız. Bunların yanı sıra B grubu ve hücre yaşlanmasını geciktirmeye yardımcı olan antioksidan elementlerde kahvede bol miktarda bulunur.
